زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

آسیب‌شناسی رفاه (قرآن)





رفاه و روی آوردن نعمت‌ها به انسان، از مسائلی است که خداوند در قرآن کریم به آن پرداخته و آفت‌های آن را متذکر شده است.


۱ - آفت‌های رفاه




۱.۱ - احساس غرور و سرمستی


احساس غرور و سرمستی، با روی آوری خوشی‌ها به انسان:
لاتحسبن الذین یفرحون بما اتوا...
و اذا مس الانسـن الضر دعانا لجنبه او قاعدا او قائما فلما کشفنا عنه ضره مر کان لم یدعنا الی ضر مسه...
و لئن اذقنـه نعماء بعد ضراء مسته لیقولن ذهب السیئات عنی انه لفرح فخور.
و اذا اذقنا الناس رحمة فرحوا بها.... .
.. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها...
فاما الانسـن اذا ما ابتلـیه ربه فاکرمه و نعمه فیقول ربی اکرمن.

۱.۲ - زمینه‌ساز ناسپاسی


رفاه و آسایش انسان، زمینه ساز ناسپاسی وی:
و اذا مس الانسـن الضر دعانا لجنبه او قاعدا او قائما فلما کشفنا عنه ضره مر کان لم یدعنا الی ضر مسه...
وءاتـیکم من کل ما سالتموه وان تعدوا نعمت الله لاتحصوهآ ان الانسـن لظـلوم کفار.
و اذا مسکم الضر فی البحر ضل من تدعون الا ایاه فلما نجـیکم الی البر اعرضتم و کان الانسـن کفورا. .
.. ثم اذا اذاقهم منه رحمة اذا فریق منهم بربهم یشرکون• لیکفروا بما ءاتینـهم فتمتعوا.... .
.. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها و ان تصبهم سیئة بما قدمت ایدیهم فان الانسـن کفور.

۱.۳ - زمینه‌ساز سخن‌چینی


برخورداری از مال و ثروت، زمینه ساز سخن چینی:
هماز مشاء بنمیم• ان کان ذا مال و بنین.

۱.۴ - بخل‌ورزی


برخورداری از ثروت و رفاه، باعث بخل‌ورزی:
ان قـرون کان من قوم موسی فبغی علیهم وءاتینـه من الکنوز ما ان مفاتحه لتنوا بالعصبة اولی القوة اذ قال له قومه لاتفرح ان الله لایحب الفرحین• قال انما اوتیته علی علم عندی...
و لئن اذقنـه رحمة منا من بعد ضراء مسته لیقولن هـذا لی و مااظن الساعة قائمة و لئن رجعت الی ربی ان لی عنده للحسنی...
و اذا انعمنا علی الانسـن اعرض و نـا بجانبه...
مناع للخیر معتد اثیم• ان کان ذا مال و بنین.

۱.۵ - ایجاد روحیه تجاوز و گناه


برخورداری از مال، پدید آورنده روحیه تجاوز و گناه:
و لو بسط الله الرزق لعباده لبغوا فی الارض...
هماز مشاء بنمیم• مناع للخیر معتد اثیم• ان کان ذا مال و بنین.

۱.۶ - زمینه‌ساز عیب‌جویی


برخورداری از مال و ثروت، زمینه ساز عیب جویی:
هماز مشاء بنمیم• ان کان ذا مال و بنین.
ویل لکل همزة لمزة• الذی جمع مالا و عدده.

۱.۷ - زمینه‌ساز روحیه خودپسندی


احساس برخورداری از نعمت و مکنت، زمینه ساز روحیه خودپسندی:
فاذا مس الانسـن ضر دعانا ثم اذا خولنـه نعمة منا قال انما اوتیته علی علم بل هی فتنة...

۱.۸ - احساس شادمانی و غرور


شادمانی و احساس غرور در انسان بر اثر روی آوردن نعمت‌ها به او:
و اذا اذقنا الناس رحمة فرحوا بها....
.. و انا اذا اذقنا الانسـن منا رحمة فرح بها...

۲ - پانویس


 
۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۸۸.    
۲. یونس/سوره۱۰، آیه۱۲.    
۳. هود/سوره۱۱، آیه۱۰.    
۴. روم/سوره۳۰، آیه۳۶.    
۵. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    
۶. فجر/سوره۸۹، آیه۱۵.    
۷. یونس/سوره۱۰، آیه۱۲.    
۸. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۴.    
۹. اسرا/سوره۱۷، آیه۶۷.    
۱۰. روم/سوره۳۰، آیه۳۳.    
۱۱. روم/سوره۳۰، آیه۳۴.    
۱۲. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    
۱۳. قلم/سوره۶۸، آیه۱۱.    
۱۴. قلم/سوره۶۸، آیه۱۴.    
۱۵. قصص/سوره۲۸، آیه۷۶ - ۷۸.    
۱۶. فصلت/سوره۴۱، آیه۵۰.    
۱۷. فصلت/سوره۴۱، آیه۵۱.    
۱۸. قلم/سوره۶۸، آیه۱۲.    
۱۹. قلم/سوره۶۸، آیه۱۴.    
۲۰. شوری/سوره۴۲، آیه۲۷.    
۲۱. قلم/سوره۶۸، آیه۱۱.    
۲۲. قلم/سوره۶۸، آیه۱۲.    
۲۳. قلم/سوره۶۸، آیه۱۴.    
۲۴. قلم/سوره۶۸، آیه۱۱.    
۲۵. قلم/سوره۶۸، آیه۱۴.    
۲۶. همزه/سوره۱۰۴، آیه۱ - ۲.    
۲۷. زمر/سوره۳۹، آیه۴۹.    
۲۸. روم/سوره۳۰، آیه۳۶.    
۲۹. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۴۷۹، برگرفته از مقاله «آسیب‌شناسی اخلاقی».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.